Ορκωμοσία 2022: Αναχρονιστικός όρκος στο Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας που θυμίζει τις σκοτεινές εποχές του επαγγέλματος.

Ως Πρωτοβουλία στις 31/03 επικοινωνήσαμε μέσω e-mail με τον Πρόεδρο του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του ΠΑΔΑ, αλλά και όλα τα μέλη του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) αναφορικά με τον όρκο που θα έπρεπε να πούμε στη σημερινή ορκωμοσία (04/04). Αποστείλαμε ένα κείμενο στο οποίο εκφράζαμε τις διαφωνίες μας αναφορικά με το περιεχόμενο του για πολλούς λόγους. Λάβαμε επίσημη απάντηση από τον Πρόεδρο του τμήματος ότι ο όρκος που παραθέσαμε (από το 2018), έχει τροποποιηθεί και μάλιστα μας προτάθηκε να συναντηθούμε και να συζητήσουμε τους προβληματισμούς μας. Μας απέστειλε έναν διαφορετικό όρκο που παρόλο που δεν ήταν ο ιδανικός, ήταν ένας γενικός όρκος όλου του Πανεπιστημίου με λιγότερες αναφορές σε «αξίες» που διαχρονικά έχουν καταπιέσει ομάδες ανθρώπων που καλούμαστε να υπερασπιστούμε ως Κοινωνικές/οί Λειτουργοί στο πεδίο. Έτσι, αποφασίσαμε να μην δημοσιεύσουμε το κείμενο στις πλατφόρμες μας, ούτε να το εκτυπώσουμε για να το μοιράσουμε στην ορκωμοσία. Φορέσαμε μόνο κονκάρδες για να δείξουμε υποστήριξη για κοινωνικά ζητήματα και περιμέναμε να ορκιστούμε καθώς οι ορκωμοσίες λόγω Covid-19 είχαν καθυστερήσει. Ωστόσο - προς έκπληξη μας – παρόλο που λάβαμε όλα μας χαρτιά με τον νέο όρκο, στην οθόνη όπου υπήρχε το κείμενο όπου έπρεπε όλες/οι/α να επαναλάβουμε βρισκόταν ο παλαιός όρκος. Το περιεχόμενο του συγκεκριμένου όρκου εκτός των άλλων αναίρεσε έμμεσα το δικαίωμα μας να ορκιστούμε πολιτικά και όχι θρησκευτικά. Λίγα μέλη της πρωτοβουλίας αιτηθήκαμε να μιλήσουμε έπειτα από το συμβάν κατά τη διάρκεια της τελετής και το ζητήσαμε αρκετά επίμονα, ωστόσο δεν μας δόθηκε ο χώρος και ενημερωθήκαμε ότι θα έπρεπε να το έχουμε ζητήσει ημέρες πριν. (Μάλλον όπως και το να μην επαναλάβουμε έναν αναχρονιστικό όρκο). Παραμείναμε στη σκηνή μέχρι να φωτογραφίσουμε όντως τον όρκο ο οποίος προβλήθηκε σε μεγάλη οθόνη λίγα λεπτά πριν, αλλά και να βεβαιωθούμε πώς θα άλλαζε για την 2η βάρδια που ορκιζόταν. Λάβαμε μια συγνώμη από άλλα μέλη του τμήματος σε ατομικό επίπεδο και όχι από τον Πρόεδρο ο οποίος δεν είχε παρεβρεθεί καν στην τελετή καθομολόγησης. Επίσης δεν υπήρξε δημόσια αναφορά για αυτό καθ’όλη την διάρκεια της τελετής. Ακολουθεί το κείμενο που έπρεπε να είχαμε δημοσιεύσει ημέρες πριν: Ως Αυτοοργανωμένη Πρωτοβουλία Κοινωνικής Εργασίας θέλουμε να εκφράσουμε την ένσταση και τον προβληματισμό μας απέναντι στον όρκο που καλούμαστε να δώσουμε κατά την αποφοίτηση μας. Μέσα από αγώνες η πρόοδος μας στα δικαιώματα του ανθρώπου συνίσταται στη βαθμιαία κατάργηση των παραδοσιακών πρακτικών που αντιτίθενται στις αρχές της κοινωνικής εργασίας. Θα ήταν εύλογο την ημέρα της ορκωμοσίας μας να ακούγονταν οι βασικές αξίες της επιστήμης μας. Ορισμένες από αυτές είναι η κοινωνική δικαιοσύνη, η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η συνηγορία, η ενδυνάμωση των ατόμων, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα ή η αναζήτηση των δομικών αιτιών των κοινωνικών προβλημάτων. Η ενδυνάμωση και η χειραφέτηση των ανθρώπων σαφώς και δεν μπορεί να προχωρήσει όταν εμμένουμε σε παραδοσιακές πρακτικές. Εφόσον ο ορισμός της Κοινωνικής Εργασίας αναφέρεται στην προώθηση της κοινωνικής αλλαγής και στην ανάπτυξη της κοινωνικής συνοχής, απελευθερώνοντας παράλληλα τον άνθρωπο, θα ήταν χρήσιμο να μην ορκιζόμαστε με ένα σχεδόν στρατιωτικού και αναχρονιστικού τύπου όρκο, ο οποίος κάνει αναφορά σε εθνική ανεξαρτησία, συνέχιση των ιδανικών, των παραδόσεων και των εθίμων του έθνους. Δεν είναι λίγες οι φορές που στο όνομα όλων των παραπάνω έχουν καταπιεστεί και έχουν κακοποιηθεί από το κράτος ομάδες ανθρώπων με διαφορετική θρησκεία από την επικρατούσα, διαφορετική φυλή, κοινωνική τάξη, ταυτότητα φύλου, σεξουαλικό προσανατολισμό, ανάπηρα άτομα και ανήλικα σε δομές παιδικής προστασίας. Θεωρούμε λοιπόν χρήσιμο σε μία εποχή συμπερίληψης ο όρκος αυτός που φαντάζει να έρχεται από την εποχή δημιουργίας του έθνους - κράτους ή ακόμα χειρότερα από την εποχή των σκοτεινών πρώτων χρόνων της Κοινωνικής Εργασίας* να αλλάξει και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και ανάγκες της σύγχρονης και πολυπολιτισμικής εποχής μας. (*Βλ. Βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία ανέθεσε στις Κοινωνικές Λειτουργούς της εποχής (Έπρεπε να μην είναι φτωχές, να είναι λευκές, χριστιανές ορθόδοξες, έχοντας πιστοποιητικό πολιτικών φρονημάτων), στο όνομα της «φιλανθρωπίας» να σώσουν παιδιά από «εχθρούς της πατρίδας όπως τον κομμουνισμό.» Πχ. «Οι παιδουπόλεις.»

*περιγραφή για τυφλά άτομα: Πίσω διαφαίνεται το αμφιθέατρο, είναι φωτογραφία του λάπτοπ με την παρουσίαση που έγινε κατά την ορκομωσία και υπάρχει σε αυτή το περιεχόμενο του όρκου με το κείμενο που ακολουθεί: "Τελειώνοντας τις σπουδές μου σε αυτό το ίδρυμα, οφείλω και ταυτόχρονα επιθυμώ να διαβεβαιώσω ενσυνείδητα όλους τους φορείς του ακαδημαϊκού ιδρύματος, ότι θα υπηρετώ και θα θεραπεύω τις αξίες, τις τέχνες και την επιστήμη των οποίων έγινα γνώστης. Με ανοικτό πνεύμα θα μελετώ και θα αποδέχομαι κριτικά όλες τις εξελίξεις στην επιστήμη, την τεχνολογία και τον πολιτισμό και με αταλαντευτη βούληση θα εντασσω το ειδικό στο γενικό συμφέρον, ως υπεύθυνος πολίτης για το καλό της Πατρίδας μας. Υπόσχομαι στην Ελληνική Κοινωνία ότι θα υπηρετήσω ανιδιοτελώς με όλες μου τις δυνάμεις την Εθνική Ανεξαρτησία, την ειρήνη, την δημοκρατία και την Κοινωνική Δικαιοσύνη, σεβόμενος πάντα το Σύνταγμα και τους Νόμους του Κράτους και ότι θα αγωνισθώ με αφοσίωση για την διαφύλαξη και συνέχιση των ιδανικών, των παραδόσεων και των εθίμων του Έθνους μας. Αθήνα, 4 Απριλίου 2022"